Przebudowane Centrum Przesiadkowe w Mikołowie zyskało 35 sztuk lip drobnolistych. Są to piękne i okazałe drzewa, osiągające do 30 metrów wysokości (roczny przyrost do 50 centymetrów). Charakteryzuje się gęstą, rozłożystą i regularna koroną. Żółtawe, osadzone w postaci luźnych baldachów na długich szypułkach kwiaty, pojawiają się w czerwcu/lipcu przyciągając tysiące pszczół i innych zapylaczy – miód lipowy jest uważany za jeden z najszlachetniejszych. Lipa jest rośliną leczniczą: wyciąg z kwiatów ma działanie przeciwgorączkowe, odkażające i uspokajające. Sam zapach kwiatów i szum liści również wpływa na nas kojąco, także idźmy za radą poety: Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie! (Na lipę, Jan Kochanowski).
Jakie korzyści niosą ze sobą drzewa w mieście?
Wytwarzają tlen
Drzewa, jak wszystkie rośliny, produkują tlen, a ze względu na swoje rozmiary są w tym najbardziej efektywne. Dodatkowo, im większe, tym bardziej produktywne: 100-letni buk w ciągu godziny wytwarza 1200 litrów tlenu, to mniej więcej tyle, co 1700 dziesięcioletnich buków. To samo wiekowe drzewo w ciągu 10 lat wyprodukuje tyle tlenu, ile zużywa człowiek w ciągu 20 lat.
Pochłaniają zanieczyszczenia
Liście, gałęzie, konary, pnie, kora oraz mchy i porosty pochłaniają zanieczyszczenia takie jak dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, metale ciężki (np. ołów, kadm, miedź, cynk) i wiele innych. W przestrzeni zurbanizowanej zdolność roślin do absorbowania zanieczyszczeń pochodzących z silników spalinowych jest bardzo ważna: jedno drzewo liściaste średniej wielkości jest zdolne w ciągu sezonu wchłonąć składniki toksyczne pochodzące ze spalania ok. 130 kg paliwa.
Obniżają temperaturę, podwyższają wilgotność powietrza i dają cień
W czasie upałów szukamy cienia, ale dlaczego cień drzew jest „chłodniejszy” od tego rzucanego przez budynki? Wynika to z tego, że drzewa i krzewy uwalniają do powietrza parę wodną. Stuletnie drzewo w gorący letni dzień w procesie transpiracji odparowuje około 300-400 litrów wody, co powoduje działania chłodzące, które można przyrównać do wydajności 7 przeciętnej wielkości klimatyzatorów. Sam obieg wody w drzewie wymaga sporych nakładów energii, co wpływa na obniżenie temperatury otoczenia. To dlatego drzewa, a szczególnie skupiska drzew, tak dobrze schładzają również miejskie wyspy ciepła. Na zacienionych drogach i parkingach nieporównywalnie mniejsze jest parowanie paliwa z samochodowych baków , a także wszelkich smarów i olejów, z których ulatniają się silnie trujące lotne węglowodory aromatyczne. Dodatkowo, cień drzew wydłuża trwałość chodników i dróg: z 7-10 lat do 20-25. Wiąże się to ze zmniejszonym nagrzewaniem powierzchni w ciągu dnia i wychładzaniem jej w nocy (zjawisko erozji wietrznej).
Tworzą naturalną ochronę przed porywistym wiatrem
Przyjmuje się, że pas zieleni zmniejsza siłę wiatru na przestrzeni równej 30-40-krotnej wysokości tworzących go drzew o 20 do 80%. Dodatkowo, sadząc drzewa 2-3 metry od budynku tworzymy tak zwane „kieszonki powietrzne”, gdzie zimą nie wieje wiatr, a tym samym nie przenika przez ściany ochładzając je i pozytywnie wpływając na koszty ogrzewania.
Przeciwdziałają erozji gleb
Opadające liście zabezpiecza górną warstwę gleby przed uderzeniami kropli deszczu i zapobiega niszczeniu gruzełków glebowych oraz przemieszczaniu się ich cząstek (szczególnie na zboczach). Dodatkowo opadłe liście chronią ziemię przed szybkim parowaniem i wysychaniem oraz zamarzaniem. Co więcej, rozkładając się, liście nawożą glebę i jednocześnie same tworzą jej kolejne warstwy.
Dzielą się swoimi kwiatami, rodzą dla nas smaczne nasiona, orzechy i owoce, a także są domem dla wielu gatunków roślin, grzybów i zwierząt
Tereny zielone w miastach spełniają bardzo ważną rolę społeczną, wpływając na samopoczucie ich mieszkańców. Wśród roślinności ludzie relaksują się, odprężają i łagodzą stresy. Dzieje się tak dlatego, że drzewa wypełniają powietrze szumem swoich liści i zapachami, co działa na nas wyciszająco, a kolor zielony ma kojący wpływ na nasz układ nerwowy. Dzielą się swoimi kwiatami, rodzą dla nas smaczne nasiona, orzechy i owoce. Z darów tych korzystają również zwierzęta, rośliny i grzyby, dla których drzewa są naturalnym siedliskiem i które tym samym wzbogacają miejską florę i faunę. Obserwacja przyrody, zmian w niej zachodzących niesie ze sobą również efekty edukacyjne.
